Qərbi Kaspi Universiteti

Mərkəzin yaradılmasının məqsədi

• Xəzər dənizi və onun hövzəsinə aid olan daxili suların biologiyası və ekologiyası haqqında yeni bilik əldə etməyə hədəflənən fundamental, axtarış və tətbiqi xarakterli elmi tədqiqatların aparılması;
• Xəzər dənizinə təbii amillərin (ilk növbədə iqlim dəyişiklikləri) və antropogen faktorun təsiri ilə bağlı risklərin proqnozunun elmi təminatı və bu risklərin minimuma endirilməsi yollarının müəyyənləşdirilməsi;
• Təbiətdən rasional istifadənin nəzəri əsaslarının hazırlanması;
• Ölkə elminin nailiyyətlərinin və təbiətin mühafizəsinin beynəlxalq metodlarının populyarlaşdırılması;
• Mərkəzdə həyata keçirilən elmi-tədqiqat işləri ilə Universitetdə aparılan təlim-tərbiyə prosesi arasında sıx qarşılıqlı əlaqənin təmin edilməsi.

Mərkəzin əsas fəaliyyət istiqamətləri:

Fundamental, axtarış və tətbiqi xarakterli elmi tədqiqatlar aşağıdakı istiqamətlərdə aparılır:

• Xəzər dənizi və onun hövzəsinə aid olan su obyektlərinin flora və faunası;
• Xəzər dənizi və onun hövzəsinə aid olan daxili sularda maddələrin bioloji dövranı;
• suda yaşayan orqanizmlərin, onların populyasiya və birliklərinin ekologiyası;
• su bioresurslarından rasional istifadənin elmi əsaslarının hazırlanması;
• Xəzər dənizində və onun hövzəsində akvakulturanın inkişaf etdirilməsininelmi əsaslarının və yollarının hazırlanması;
• Təbii faktorların təsiri və insanın təsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində Xəzərin və onun hövzəsinə aid olan su obyektlərinin vəziyyətində baş verən dəyişikliklərin proqnozlaşdırılması;
• Su orqanizmlərinin adaptasiya və təkamülü proseslərinin genetik və fizioloji-biokimyəvi aspektləri.

Elmi tədqiqatlar ilə tədris prosesi arasındakı əlaqə

aşağıdakı istiqamətlərdə aparılır:

• Mərkəzdə həyata keçirilən elmi-tədqiqat işləri ilə Universitetdə aparılan təlim-tərbiyə prosesi arasında sıx qarşılıqlı əlaqənin təmin edilməsi Universitet müəllimlərinin, doktorantlarının və tələbələrinin Mərkəzdə aparılan elmi-tədqiqat işlərinə cəlb edilməsi, Mərkəzin elmi işçilərinin pedaqoji fəaliyyətə aktiv cəlb edilməsi, həmçinin tədqiqatların nəticələrinin tədris prosesində maksimal istifadəsi yolu ilə həyata keçirilir;
• Mərkəzinfəaliyyət profili üzrə Universitetdə təhsil alan tələbə, magistr və doktorantlara elmi-tədqiqat işlərinin, o cümlədən kurs və diplom işlərinin, dissertasiyalarının yerinə yetirilməsində yaxından iştirak edir, onlara Mərkəzin laboratoriyalarından tam istifadə etmək şəraiti yaradır, istehsalat təcrübə proqramının yerinə yetirilməsi üçün lazımi şərait yaradır;
• Mərkəzin əməkdaşları (fəaliyyət profili üzrə) Universitetin tələbə, magistr və doktorantlarının elmi işlərinə rəhbərlik edir;
• Təhsilin magistr və doktorantura pillələrində yüksək bilik və bacarığa malik elmi işçilərhazırlayır;
• Professor – müəllim heyətinin elmi peşəkarlığının artırılması məqsədilə təkmilləşdirilmə kursları yaradır.

• Elmi məqsədlərlə həm Respublika ərazisində, həm də digər ölkələrin ərazisində (beynəlxalq ekspedisiyaların tərkib hissəsi kimi) ekspedisiya (çöl) işlərini həyata keçirir.

• Xəzər dənizi akvatoriyasındabaş verən fiziki, kimyəvi, bioloji və geoloji proseslər haqqında ətraflı məlumat toplamaq məqsədilə müntəzəm (monitorinq tipli) ekspedisiyalar təşkil edir.

• Elmi və elmi-texniki elektron məlumat bazalarının yaradılması, herbari və kolleksiyaların toplanması, xəritələr və digər kartoqrafik məlumatların hazırlanması.

• Patent və lisenziyalaşdırma işlərinin həyata keçirilməsi və innovativ fəaliyyət.

• Respublika və beynəlxalq elmi proqram və layihələrin həyata keçirilməsində, elmi proqnozların hazırlanmasında, elmi və texniki ekspertizaların aparılmasında iştirak.

• Həm Respublika, həm də Beynəlxalq səviyyəli simpozium, konqreslər, seminarlar, konfranslar, sərgilər, müsabiqələr təşkil edir, biliklərin və məlumatlar yayılmasının digər formalarından istifadə edir. Gənc tədqiqatçıların elmi-tədqiqat işlərinin yerinə yetirməsi üçün müxtəlif məktəb-konfranslar, yay-qış məktəbləri təşkil edir.

• Elmi-tədqiqat işlərinin həyata keçirilməsi zamanı gəmi ilə sərnişinlərin(ekspedisiya üzvlərinin) və yüklərin daşınması daxil olmaqla nəqliyyat və nəqliyyat-ekspedisiya xidmətləri göstərir.

• Ayrı-ayrı elmi məsələlərin həlli üçün Universitetin tərkibində müəyyən müddətəkompleks tematik qruplar, həmçinin elmi ekspedisiyalar yaradmaq mümkündür.

Mərkəzin strukturu və aparılacaq elmi-tədqiqat işləri

Mərkəzin əsas struktur bölmələri elmi-tədqiqat şöbələri və laboratoriyadır.

Mərkəzin əsas struktur bölmələrində aşağıdakı istiqamətlərdə elmi-tədqiqat işləri aparılacaqdır:

-           Dəniz səviyyəsinin tərəddüdü;

-           Dəniz dibi relyefinin tədqiqi;

-           Meteoroloji, hidroloji, hidrofiziki tədqiqatlar;

-           Atmosfer havasının keyfiyyəti üzrə tədqiqatlar. Onun çirklənməsinin indikatoru olan bəzi qazların kəmiyyət göstəriciləri üzrə tədqiqatlar;

• Qamma şüalanma fonunun ölçülməsi üzrə tədqiqatlar;
• Dəniz mikroorqanizmləri potensial antimikrob preparatların mənbəyi nöqteyi-nəzərindən tədqiqatlar;

-           Dəniz sularının keyfiyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar, kimyəvi və bioloji çirklənmə zonalarının müəyyənləşdirilməsi üzrə tədqiqatlar;

-           Dib çöküntülərinin keyfiyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;

-           Dəniz sularında və dib çöküntülərində mikrofloranın öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;

• Fitoplanktonun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Zooplanktonun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Bakteriaplanktonun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Makrozoobentosun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Perifitonun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Fitobentosun vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• İxtiofaunanın vəziyyətinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Ornitofaunanın öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar;
• Akvakultura (marikultura) sahəsində tədqiqatlar;
• Xəzər Dənizin canlıların taxsonomiyasının reviziyası və genetik analizlərlə təsdiqi;
• Dəniz Bioloji Stansiyası sahilində quraşdırılmış külək enerji qurğusunun işinin öyrənilməsi üzrə tədqiqatlar.
• Dəniz Bioloji Stansiyasının laboratoriyasında biologiya, su bioehtiyatları və akvabitkilər, su bioehtiyatları və akvakultura, ekologiya ixtisaslarınınaşağıdakı fənnlər üzrə praktiki məşğələlərin keçirilməsi nəzərdə tutulub:
• hidrobiologiya;
• onurğazıslar zoologiyası;
• onurgalılar zoologiyası;
• ixtiologiya;
• marikulturanın biotexnologiyası;
• dəniz orqanizmlərinin toksikologiyası;
• balıqların yemləndirilməsi və s.

Mərkəzin elektrikə olan təlabatı tam olaraq günəş enerjisinin hesabına təmin edilir.